Tự kỷ là gì? Trẻ tự kỷ có khỏi không? Làm thế nào để chữa tự kỷ? Đây là những câu hỏi mà rất nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi con được chẩn đoán mắc rối loạn phổ tự kỷ. Với sự can thiệp sớm, đúng phương pháp, có sự đồng hành và kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và chuyên gia, trẻ tự kỷ hoàn toàn nâng cao khả năng hòa nhập cộng đồng và phát triển tiềm năng của bản thân. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khả năng phục hồi của trẻ tự kỷ cũng như các phương pháp hỗ trợ hiệu quả hiện nay.
Tự kỷ ảnh hưởng đến cuộc sống và tương lai của trẻ.
Tự kỷ có ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của trẻ?
Tự kỷ có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển và tương lai của trẻ.
Cản trở sự phát triển của trẻ nhỏ
Tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh xuất hiện sớm ở trẻ nhỏ, thường trước 3 tuổi, có tác động tiêu cực đến khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi. Tình trạng này khiến trẻ gặp khó khăn trong việc phát triển ngôn ngữ, khả năng biểu đạt cảm xúc, thiết lập các mối quan hệ và thích nghi với môi trường xung quanh. Nếu không được can thiệp đúng cách và kịp thời, tự kỷ cản trở nghiêm trọng quá trình học tập, phát triển trí tuệ và khả năng hòa nhập xã hội của trẻ.
Giảm khả năng tương tác và tập trung
Tự kỷ làm suy giảm đáng kể khả năng tương tác và tập trung ở trẻ. Trẻ mất nhiều thời gian, thậm chí là không thể duy trì giao tiếp bằng mắt, không có phản ứng khi được gọi tên hoặc tham gia vào các hoạt động nhóm. Đồng thời, trẻ có xu hướng bị cuốn vào những hành vi lặp đi lặp lại và dễ bị xao nhãng bởi các yếu tố xung quanh, khiến khả năng tập trung suy giảm rõ rệt. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập, phát triển kỹ năng xã hội và khả năng thích nghi với môi trường sống.
Ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát của trẻ
Tự kỷ còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng kiểm soát cảm xúc, hành vi và phản ứng của trẻ trước các tình huống xung quanh. Trẻ khó điều chỉnh và không thể kiểm soát được cảm xúc cá nhân, dễ cáu gắt, hoảng loạn hoặc phản ứng thái quá khi thay đổi môi trường/thói quen/khi không vừa ý. Bên cạnh đó, nhiều trẻ có các hành vi lặp đi lặp lại một cách cứng nhắc và thiếu linh hoạt trong suy nghĩ hoặc hành động. Sự thiếu kiểm soát này khiến trẻ gặp trở ngại trong giao tiếp, học tập, vui chơi với bạn bè, khiến mọi người xung quanh khó chịu.
Trẻ tự kỷ có khỏi không?
Câu hỏi “Trẻ tự kỷ có khỏi không?” là mối quan tâm hàng đầu của nhiều bậc cha mẹ khi con được chẩn đoán mắc rối loạn phổ tự kỷ. Đây không phải là một căn bệnh thông thường có thể “chữa khỏi” hoàn toàn, mà là một rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến sự phát triển và tương lai của trẻ. Do đó, không thể nói “tự kỷ có thể khỏi” theo nghĩa thông thường như các bệnh cấp tính. Hiện nay, cũng không có thuốc hay phương pháp để điều trị dứt điểm chứng tự kỷ ở trẻ.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách thông qua các liệu pháp chuyên biệt, trẻ tự kỷ có thể cải thiện đáng kể về mặt ngôn ngữ, kỹ năng xã hội, khả năng học tập và hành vi. Một số trẻ, đặc biệt là những trường hợp nhẹ và được can thiệp từ giai đoạn sớm, có thể đạt được mức độ phát triển gần tương đương với trẻ bình thường, hòa nhập tốt trong môi trường học đường cũng như xã hội, có khả năng khám phá và phát triển những thế mạnh của bản thân.
Không thể chữa khỏi hoàn toàn tự kỷ ở trẻ song có thể cải thiện đáng kể tình trạng này nếu được can thiệp sớm.
Những phương pháp hỗ trợ trẻ tự kỷ chúng tôi đang nhắc đến như can thiệp hành vi, trị liệu ngôn ngữ, hoạt động trị liệu và giáo dục cá nhân hóa, sử dụng các liệu pháp tâm lý kết hợp tập luyện tại nhà và giáo dục đặc biệt.
Điều quan trọng là quá trình hỗ trợ trẻ tự kỷ cần được duy trì liên tục, cá nhân hóa theo từng đặc điểm riêng biệt. Quan trọng nhất là sự kiên trì, phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và chuyên gia. Mục tiêu không phải là “chữa khỏi” hoàn toàn, mà là giúp trẻ phát huy tối đa khả năng của bản thân, sống độc lập hơn và có chất lượng cuộc sống tốt nhất có thể.
Cách chữa tự kỷ ở trẻ?
Trong phần cuối của bài viết, hãy cùng Học viện Phát triển ngôn ngữ SPEECH tìm hiểu 3 cách chữa tự kỷ ở trẻ. Bao gồm: Phương pháp y sinh học, liệu pháp tâm lý, tập luyện tại nhà và trường học đặc biệt.
Phương pháp y sinh học
Phương pháp y sinh học trong điều trị trẻ tự kỷ tập trung cải thiện các chức năng sinh lý và sinh hóa trong cơ thể. Điều này giúp hỗ trợ não bộ hoạt động hiệu quả hơn. Phương pháp y sinh học bao gồm nhiều can thiệp như điều chỉnh chế độ ăn uống, bổ sung vi chất (vitamin, khoáng chất, omega-3…), điều trị rối loạn tiêu hóa, kháng viêm, giải độc kim loại nặng và cân bằng vi sinh đường ruột. Mỗi phác đồ được cá nhân hóa sao cho phù hợp với tình trạng và đặc điểm thể chất/tính cách của trẻ, dựa trên kết quả xét nghiệm và quá trình thăm khám/tư vấn kỹ lưỡng với đội ngũ bác sĩ/chuyên gia.
Mặc dù không thay thế các liệu pháp hành vi và giáo dục, y sinh học có thể góp phần cải thiện rõ rệt khả năng tập trung, cảm xúc, giấc ngủ và hành vi của trẻ nếu được áp dụng đúng cách. Sử dụng phương pháp y sinh học để hỗ trợ trẻ tự kỷ cần có sự giám sát của bác sĩ chuyên môn và không nên tự ý thực hiện tại nhà. Sự phối hợp giữa y sinh học và các liệu pháp can thiệp khác sẽ mang lại hiệu quả toàn diện hơn trong quá trình hỗ trợ trẻ tự kỷ.
Liệu pháp tâm lý
Liệu pháp tâm lý là một trong những phương pháp quan trọng nhất trong điều trị trẻ tự kỷ. Tác dụng của phương pháp này là cải thiện khả năng giao tiếp, kiểm soát cảm xúc và hành vi. Tùy theo mức độ rối loạn và tình trạng cụ thể của từng trẻ, các chuyên gia sẽ lựa chọn những hình thức phù hợp như liệu pháp hành vi (ABA), liệu pháp chơi, liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT) hoặc trị liệu cá nhân.
Đưa trẻ đến gặp chuyên gia/bác sĩ để được hỗ trợ điều trị bằng các liệu pháp tâm lý.
Liệu pháp tâm lý được tiến hành thông qua các buổi làm việc trực tiếp với chuyên gia. Từ đó, trẻ học cách nhận biết cảm xúc, phát triển kỹ năng xã hội và xử lý các tình huống trong đời sống hàng ngày.
Phương pháp này không chỉ hỗ trợ trẻ mà còn giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về con, xây dựng môi trường tương tác tích cực, hiệu quả và kiên trì đồng hành cùng quá trình hỗ trợ trẻ tự kỷ. Liệu pháp tâm lý đặc biệt hiệu quả khi được triển khai sớm, đều đặn và kết hợp với các phương pháp khác như can thiệp ngôn ngữ, y sinh học hay giáo dục đặc biệt, giúp trẻ tiến bộ toàn diện hơn trong hành trình hòa nhập xã hội.
Tập luyện tại nhà và trường học đặc biệt
Ngoài ra, cha mẹ cũng nên lưu ý đến việc tập luyện tại nhà và trường học đặc biệt để hỗ trợ trẻ tự kỷ phát triển kỹ năng và hòa nhập cuộc sống. Tại nhà, cha mẹ có thể cùng trẻ luyện tập các hoạt động đơn giản như giao tiếp, tự phục vụ, tập trung chú ý và tương tác xã hội thông qua trò chơi, kể chuyện hoặc các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Việc lặp lại thường xuyên và tạo môi trường yêu thương, kiên nhẫn sẽ giúp trẻ từng bước tiến bộ.
Trong khi đó, các trường học đặc biệt cung cấp chương trình can thiệp chuyên sâu, được thiết kế riêng phù hợp với tình trạng cụ thể của trẻ. Tại đây, trẻ được tiếp cận với đội ngũ giáo viên chuyên môn, phương pháp giảng dạy đặc thù và môi trường học tập linh hoạt, giúp phát triển cả về mặt nhận thức, kỹ năng xã hội lẫn hành vi. Khi gia đình và nhà trường phối hợp chặt chẽ, trẻ sẽ có nền tảng vững chắc để cải thiện toàn diện và tăng khả năng hòa nhập cộng đồng.
Học viện Phát triển Ngôn ngữ SPEECH – đồng hành và hỗ trợ trẻ tự kỷ.
Nếu cha mẹ đang có con mắc rối loạn phổ tự kỷ hoặc có những dấu hiệu rõ rệt, hãy đưa con đến Học viện Phát triển Ngôn ngữ SPEECH. Với đội ngũ chuyên gia/bác sĩ có chuyên môn, kinh nghiệm trong lĩnh vực nhi khoa/tâm lý, chúng tôi sẽ xác định một cách chính xác nhất mức độ tự kỷ ở trẻ. Từ đó xây dựng lộ trình can thiệp phù hợp và hiệu quả, sử dụng những phương pháp hỗ trợ trẻ tự kỷ khoa học và tiên tiến nhất.
Mặc dù tự kỷ không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng nếu can thiệp sớm, đúng phương pháp và sự đồng hành bền bỉ từ gia đình, chuyên gia và nhà trường, trẻ tự kỷ hoàn toàn có cơ hội phát triển, cải thiện kỹ năng và từng bước hòa nhập cuộc sống. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp – từ y sinh học, liệu pháp tâm lý đến hỗ trợ tại nhà và trường học – sẽ tạo nền tảng vững chắc giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng của mình. Học viện Phát triển Ngôn ngữ SPEECH – đồng hành cùng trẻ tự kỷ xây dựng cuộc sống mới.
