Vì sao bé chậm nói ? Ngôn ngữ là công cụ quan trọng giúp trẻ bày tỏ mong muốn, cảm xúc và giao tiếp với thế giới xung quanh. Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng có tốc độ phát triển ngôn ngữ giống nhau. Chậm nói là một trong những vấn đề mà nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi con yêu bước vào giai đoạn tập nói. Vậy vì sao bé chậm nói, và cha mẹ có thể làm gì để hỗ trợ con?
1. Chậm phát triển ngôn ngữ là gì?
Chậm phát triển ngôn ngữ xảy ra khi trẻ phát triển theo đúng trình tự nhưng với tốc độ chậm hơn so với các bạn đồng trang lứa. Điều này có nghĩa là trẻ vẫn học nói nhưng mất nhiều thời gian hơn để đạt được các mốc ngôn ngữ quan trọng.
Có hai dạng chậm nói phổ biến:
- Chậm nói đơn thuần: Đây là tình trạng tạm thời và có thể cải thiện nếu trẻ được tạo điều kiện phát triển tốt.
- Chậm nói do bệnh lý: Một số trẻ có thể gặp khó khăn trong phát triển ngôn ngữ do nguyên nhân y khoa hoặc tâm lý, cần sự hỗ trợ từ chuyên gia.
2. Nguyên nhân vì sao bé chậm nói
Chậm nói có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Yếu tố môi trường
- Trẻ ít được giao tiếp, không có nhiều cơ hội để lắng nghe và bắt chước lời nói.
- Cha mẹ bận rộn, ít dành thời gian trò chuyện, đọc sách hay chơi với con.
- Trẻ tiếp xúc nhiều với thiết bị điện tử như điện thoại, tivi, máy tính bảng, thay vì tương tác với con người.
Nguyên nhân sinh học
- Các vấn đề về thính giác như mất thính lực, viêm tai giữa kéo dài khiến trẻ không nghe rõ âm thanh và khó bắt chước lời nói.
- Dính thắng lưỡi làm hạn chế cử động lưỡi, khiến trẻ khó phát âm đúng.
- Các rối loạn thần kinh như bại não, di chứng viêm màng não có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát ngôn ngữ.
Chậm nói do rối loạn phát triển
- Một số trẻ chậm nói là dấu hiệu ban đầu của rối loạn phổ tự kỷ, tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc khó học.
- Trẻ gặp khó khăn trong việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ, ngay cả khi có môi trường giao tiếp tốt.
- Một số trường hợp chỉ phát hiện khi trẻ bắt đầu đi học và gặp trở ngại trong tiếp thu bài vở.
3. Cha mẹ có thể làm gì để hỗ trợ con ? và khắc phục tình trạng bé chậm nói
Nếu bé có dấu hiệu chậm nói, cha mẹ cần chủ động giúp con phát triển ngôn ngữ bằng cách:
- Tăng cường giao tiếp: Thường xuyên nói chuyện với trẻ, sử dụng những câu ngắn, đơn giản và nhấn mạnh vào từ khóa quan trọng.
- Khuyến khích trẻ biểu đạt: Hướng dẫn trẻ sử dụng cử chỉ, âm thanh để bày tỏ mong muốn, sau đó dần dần khuyến khích trẻ nói.
- Đọc sách cho bé: Truyện tranh, sách có hình ảnh sinh động sẽ giúp trẻ hứng thú với ngôn ngữ và phát triển vốn từ.
- Hạn chế thiết bị điện tử: Thay vì để trẻ xem tivi hay điện thoại, hãy cho trẻ tham gia các hoạt động giao tiếp thực tế.
- Tạo môi trường giao tiếp: Cho trẻ chơi với bạn bè cùng lứa, tham gia các trò chơi ngôn ngữ để rèn luyện khả năng nói.
4. Khi nào cần đưa trẻ đến chuyên gia?
Trong một số trường hợp, trẻ cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia để cải thiện khả năng ngôn ngữ. Nếu trẻ có các dấu hiệu sau, cha mẹ nên đưa con đến trung tâm SPEECH để được đánh giá và can thiệp kịp thời:
- Không phản ứng khi được gọi tên hoặc có vẻ không nghe rõ lời nói.
- Không nói được từ đơn giản như “ba”, “mẹ” khi được 18 tháng.
- Không biết ghép từ thành câu ngắn khi đã 2 tuổi.
- Không chủ động giao tiếp, không quan tâm đến người xung quanh.
- Phát âm không rõ ràng hoặc có dấu hiệu nói lắp, nói ngọng kéo dài.
5. Đến với SPEECH, bé sẽ nhận được gì?
Trung tâm SPEECH chuyên hỗ trợ trẻ chậm nói, giúp bé phát triển ngôn ngữ và giao tiếp một cách tự nhiên. Khi đến với SPEECH, trẻ sẽ được:
- Đánh giá toàn diện về khả năng ngôn ngữ, thính giác và nhận thức.
- Thiết kế chương trình can thiệp cá nhân hóa, phù hợp với từng bé.
- Tham gia các hoạt động trị liệu ngôn ngữ kết hợp với trò chơi, âm nhạc, vận động.
- Hướng dẫn cha mẹ phương pháp hỗ trợ con tại nhà.
- Giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, tăng khả năng hòa nhập với bạn bè và cộng đồng.
Chậm nói không phải là điều đáng sợ nếu cha mẹ phát hiện sớm và có phương pháp hỗ trợ phù hợp. Hãy cùng SPEECH đồng hành để giúp bé yêu phát triển ngôn ngữ toàn diện, tự tin khám phá thế giới!
📌 Liên hệ ngay với SPEECH để được tư vấn và đánh giá chuyên sâu cho bé!