Trẻ chậm nói cần được can thiệp kịp thời để cải thiện kỹ năng ngôn ngữ, nâng cao khả năng giao tiếp và phát triển toàn diện. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng hiểu rõ vai trò của các trung tâm cũng như phương pháp can thiệp phù hợp hay cách lựa chọn địa chỉ uy tín. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Học viện phát triển ngôn ngữ Speech giải đáp các thắc mắc liên quan đến trường dạy trẻ chậm nói và những điều phụ huynh cần làm khi hỗ trợ con chậm nói.
Trẻ chậm nói cần được can thiệp kịp thời để hạn chế hệ lụy.
Tại sao trẻ chậm nói cần can thiệp kịp thời?
Ngôn ngữ là công cụ quan trọng giúp trẻ giao tiếp, thể hiện suy nghĩ và tiếp thu kiến thức, hòa nhập với thế giới xung quanh. Giai đoạn từ 0-6 tuổi được xem như thời điểm vàng để phát triển ngôn ngữ. Trong khoảng thời gian này, não bộ của trẻ có khả năng tiếp thu và học hỏi tốt nhất. Nếu can thiệp sớm, trẻ có cơ hội bắt kịp bạn bè đồng trang lứa, trong khi can thiệp muộn có thể khiến quá trình điều chỉnh trở nên khó khăn và kém hiệu quả hơn.
Chậm nói kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng giao tiếp, việc diễn đạt nhu cầu, mong muốn và cảm xúc của trẻ. Trẻ dễ bối rối, cáu gắt hoặc có xu hướng thu mình, hạn chế hòa nhập với bạn bè/người thân. Bên cạnh đó, ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng trong quá trình học tập. Trẻ chậm nói sẽ chậm tiếp thu kiến thức, ghi nhớ thông tin kém và khó phát triển kỹ năng đọc viết sau này.
Ngoài ra, chậm nói cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề phát triển khác như rối loạn phổ tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ, rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc suy giảm thính lực. Vì vậy, can thiệp kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ trẻ cải thiện kỹ năng ngôn ngữ và hạn chế các hệ lụy lâu dài; đưa ra lộ trình can thiệp phù hợp và hiệu quả để hỗ trợ trẻ chậm nói.
Nên đưa trẻ chậm nói đến trung tâm hay trường dạy mầm non?
Khi trẻ chậm nói, nhiều phụ huynh băn khoăn không biết nên cho con theo học tại trung tâm can thiệp chuyên biệt hay tiếp tục học tại trường mầm non. Lựa chọn này phụ thuộc vào mức độ chậm nói của trẻ, nguyên nhân gây ra tình trạng này và khả năng hỗ trợ của môi trường giáo dục.
Nếu trẻ chỉ chậm nói đơn thuần nhưng vẫn hiểu lời và có khả năng tương tác với người khác, trường mầm non có thể là lựa chọn phù hợp. Tại đây, trẻ có cơ hội được tiếp xúc với bạn bè cùng trang lứa, học cách giao tiếp và phát triển ngôn ngữ thông qua các hoạt động vui chơi, hát, kể chuyện. Tuy nhiên, cha mẹ cần chọn những trường có giáo viên hiểu biết về trẻ chậm nói và sẵn sàng hỗ trợ trẻ trong quá trình học tập.
Trung tâm dạy trẻ chậm nói giúp phụ huynh xác định rõ tình trạng của con và đưa ra lộ trình can thiệp phù hợp.
Trong trường hợp trẻ chậm nói kèm theo các dấu hiệu bất thường như khó khăn trong hiểu lời, chậm phát triển nhận thức, ít giao tiếp mắt, hay có dấu hiệu của rối loạn phổ tự kỷ hoặc các vấn đề phát triển khác, trung tâm can thiệp chuyên biệt là lựa chọn cần thiết. Tại đây, trẻ sẽ được đánh giá kỹ lưỡng và tham gia các chương trình can thiệp ngôn ngữ phù hợp với khả năng cá nhân, giúp trẻ cải thiện khả năng giao tiếp một cách hiệu quả hơn.
Nhiều phụ huynh cũng có thể cân nhắc kết hợp cả hai phương án: cho trẻ học mầm non để tăng cường khả năng giao tiếp xã hội, đồng thời tham gia các buổi trị liệu tại trung tâm để có sự hỗ trợ chuyên sâu. Điều quan trọng là cha mẹ cần theo dõi tiến trình phát triển của trẻ và điều chỉnh phương án giáo dục phù hợp với từng giai đoạn.
Trước khi quyết định dạy trẻ chậm nói nên đến trung tâm hay trường dạy mầm non, cha mẹ nên đưa trẻ đến các bệnh viện/cơ sở y tế/trung tâm uy tín để xác định chính xác tình trạng của trẻ, nguyên nhân khiến trẻ chậm nói để được tư vấn phương pháp can thiệp phù hợp.
Cha mẹ cần làm gì khi đưa trẻ đến trường/trung tâm dạy trẻ chậm nói?
Phần cuối bài viết, Học viện phát triển ngôn ngữ Speech đã tổng hợp một số việc cha mẹ cần làm khi đưa trẻ đến trường/trung tâm dạy trẻ chậm nói.
Hợp tác cùng trung tâm dạy trẻ chậm nói
Sự hợp tác cùng trung tâm dạy trẻ chậm nói là rất quan trọng, quyết định trực tiếp đến hiệu quả can thiệp. Trước khi quyết định cho trẻ nhập học, cha mẹ nên trao đổi cụ thể với giáo viên/chuyên gia tại trung tâm về tình trạng của con. Những thông tin cơ bản bao gồm mức độ chậm nói, khả năng giao tiếp, sở thích hay các thói quen sinh hoạt. Việc này giúp giáo viên hiểu rõ hơn về trẻ và có phương pháp giảng dạy phù hợp. Bên cạnh đó, cha mẹ cần thường xuyên cập nhật tiến trình học tập và phản hồi với giáo viên về sự thay đổi của con để điều chỉnh phương pháp/lộ trình hỗ trợ nếu cần.
Cha mẹ nên đồng hành cùng chuyên gia trong quá trình hỗ trợ trẻ chậm nói.
Kiên trì với lộ trình can thiệp của chuyên gia
Dạy trẻ chậm nói cần sự kiên trì của cả phụ huynh và chuyên gia. Thay vì nóng vội, cha mẹ nên quan sát kỹ càng để thấy sự thay đổi của con, tin tưởng vào lộ trình can thiệp của trung tâm dạy trẻ chậm nói. Cha mẹ nên áp dụng các bài tập đơn giản tại nhà như trò chuyện nhiều hơn với trẻ, đặt câu hỏi, đọc sách, khuyến khích trẻ diễn đạt bằng lời thay vì hành động. Sự kiên trì và đồng hành sẽ giúp trẻ cải thiện kỹ năng ngôn ngữ nhanh hơn.
Tạo môi trường giao tiếp tích cực tại nhà
Dù trẻ học ở trường hay trung tâm, cha mẹ vẫn cần đảm bảo môi trường giao tiếp tại nhà thuận lợi, tích cực cho sự phát triển ngôn ngữ. Hạn chế cho trẻ sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động tương tác cùng bạn bè hoặc các thành viên trong gia đình.
Việc can thiệp sớm và lựa chọn một trung tâm dạy trẻ chậm nói phù hợp sẽ hỗ trợ trẻ phát triển ngôn ngữ. Nếu con bạn có dấu hiệu chậm nói, hãy tìm hiểu và gửi con đến trung tâm uy tín. Phương pháp can thiệp phù hợp và đội ngũ chuyên gia giàu chuyên môn tại Học viện phát triển ngôn ngữ Speech là chìa khóa giúp trẻ tiến bộ và hòa nhập xã hội một cách hiệu quả.
